Kriege und Seuchen sind nicht erst heute Treiber kultureller Umbrüche. Die erste Hälfte des 17. Jahrhunderts, die Zeit des Dreißigjährigen Kriegs und mehrfacher Pestwellen in Europa, wird in deutschen Literatur-·und Kulturgeschichte als Schwellen- und Umbruchszeit wahrgenommen. Neue sprachliche und literarische Formen entstehen, alte radikalisieren sich. Dieser heute wieder besonders aktuell gewordenen Zeit ist der vorliegende Band gewidmet, der sich der Epoche anhand der Bestände der Sondersammlung ,,Alte Drucke” der Universitätsbibliothek Lodz nähert. Er begleitet eine Ausstellung,die im Juni/Juli 2022 in Lodz und im Februar/März 2023 In Gießen gezeigt wird, als Abschluss eines Erschließungsprojekts zu den nach dem Zweiten Weltkrieg aus pommerischen und preußischen Sammlungen übernommenen Beständen der 1945 gegründeten UB Lodz. Das Projekt wurde vom polnischen Bildungs-·und Wissenschaftsministerium gefördert und im Rahmen der Universitätspartnerschaft zwischen Lodz und Gießen durchgeführt. Wojny i epidemie stymulowały od zarania dziejów przełomy kulturowe. Pierwsza połowa XVII w., czas wojny trzydziestoletniej i epidemii dżumy, wielokrotnie nawiedzającej Europę, uchodzi w historii niemieckiej literatury i kultury za okres przemian i wstrząsów. Wykształcają się wówczas nowe formy języka i literatury, stare zaś podlegają radykalizacji. Niniejszy tom poświęcony jest tej waśnie epoce, która dziś szczególnie zyskuje na aktualności. Publikacja przybliża czytelnikowi ten dawno miniony czas za pośrednictwem kolekcji starych druków z zasobu zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Niniejszy tom towarzyszy wystawie, której prezentacja odbędzie się w Łodzi w czerwcu/lipcu 2022 r., zaś w Giessen w lutym/marcu 2023 r. Wystawa wieńczy projekt, poświęcony zbadaniu zasobów bibliotecznych, przejętych po II wojnie światowej z pomorskich i pruskich bibliotek przez utworzoną w 1945 r. Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego. Projekt, sfinansowany przez polskie Ministerstwo Edukacji i Nauki, zrealizowano w ramach partnerstwa uczelni w Łodzi i w Giessen.

Zamieszczane w Rozprawach Komisji Językowej artykuły podejmują tematykę z wielu dziedzin lingwistycznych, prezentujących różną metodologię badawczą. Publikowane rozprawy i artykuły mają charakter teoretyczno-metodologiczny i materiałowy. Obok prac polonistycznych w Rozprawach... ukazują się prace slawistyczne i komparatywne z odniesieniem do stanu indoeuropejskiego, autorstwa głównie językoznawców łódzkich, ale także pozałódzkich i zagranicznych – przedstawicieli wszystkich pokoleń.

Niniejsza monografia w języku polskim, tom drugi serii Speclang (zob. tom 1 Makowski 2016), jako podsumowanie wydarzeń Speclang 2017 przybliża badania dotyczące języków obcych w środowisku zawodowym. Równolegle ukazuje się również monografia w języku niemieckim, Speclang 2. Fachsprachen. Ausbildung – Perspektiven – Karriere. Różnorodność tematyczna obydwu tomów obejmuje m.in. języki specjalistyczne, dydaktykę języków specjalistycznych oraz refleksję na temat wymagań współczesnego rynku pracy. Mamy nadzieję, że omówione kwestie staną się zalążkiem do dalszej merytorycznej multidyscyplinarnej dyskusji na poziomie akademickim. '