Regional economic integration, meaning the removal of barriers in the movement of goods, services and the transfer of production aspects, based on geographic, cultural and economic proximity of countries, constitutes in fact the extrapolation of globalization processes in particular regions of the world. The increase in the prosperity of integrating countries, the enhancement of economic effectiveness and the reinforcement of their competitive position are the purposes of the integration. Economic integration processes are subject to particularly strong intensification in the Asia-Pacific Region. The growing economic importance of China, South Korea, India and ASEAN countries, in relation to the lack of consensus within the framework of Uruguay Round, favours the intensification of economic links in this region of the world. The factors which accelerated these processes also include: the Asian financial crisis of 1997 and the global financial crises started in 2007. As a consequence the economic integration processes in the Asia-Pacific Region acquired unusual dynamics and are characterised by some specific features. And it is the awareness of dynamics of the development of these phenomena in the Asia-Pacific Region that was the factor which triggered the questions about the nature of economic and political links being established, which deepen integration processes among Asian economies and entities operation within these economies. The attempt to answer these questions is the articles which were sent for the 6th international scientific conference called “Network interrelations in the Asia-Pacific Region. Society – economy – politics”, organized in November 2013 by Asia Pacific Research Centre operating at the University of Economics in Wrocław. The patronage over the Conference was taken by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland, the Ministry of Science and Higher Education, and the Ministry of Economy of the Republic of Poland. The problems raised by the authors of the articles present various perceptions of economic and political relations building in the Asia-Pacific Region, which were presented from the perspective of both the region and the selected countries. Delivering to the Reader another volume devoted to the Asia-Pacific Region, we wish to express the conviction that we have prepared a cognitively valuable publication. It may turn out particularly interesting for those who would like to explore the contemporary social, economic and political interrelations shaping integration processes in the researched region.

The research related to the Asia and Pacific region conducted by the Wrocław University of Economics yielded the second area-specific volume for Asian Studies as a part of the Economics series, which this time is published in English. This will facilitate spreading the research results among not only Polish but also foreign readers. This volume is devoted to the socio-cultural, economic and military issues present in the Asia and Pacific region. Seventeen authors with diverse research interests and experience are presenting the results in several subject areas. Here can be found papers dealing with the issues related to the process of economic cooperation in the discussed region, on the example of selected countries and sectors, as well as those discussing problems connected with the economic growth of selected countries. Authors of successive papers write about the effects of the global recession, showing this problem on the example of Singapore, and others – relating its effects to the operation of regional financial markets. Several papers, whose authors do not conceal their fascination with the development of international corporations originating from Asian countries, provide the theoretical bases as well as the trends of development. Finally, the last group of papers comprise texts about the global problems in the Asia and Pacific region, such as: ways to counteract natural disasters, power raw material management, environmental protection policy or official development aid. The papers composing this publication may serve as a complementary material for the globalisation and regionalisation subject (in the regionalisation part), incorporated into the curriculum core of the unique international economic relations major. Studies on this major have been conducted at the Wrocław University of Economics since 1 October 2007.

Pomimo dokonujących się w szybkim tempie zmian, implikujących dynamiczny rozwój społeczno-gospodarczy, a także zmian paradygmatów zarządzania, nie należy się spodziewać, aby w przyszłości można było uwolnić się od konieczności racjonalnego myślenia, od troski o efektywność podejmowanych działań. Wręcz przeciwnie – przedłużanie, nasilanie się przejawów kryzysu gospodarczego w odniesieniu do poszczególnych gospodarek, branż, organizacji wzmaga potrzebę nie tylko skutecznego, ale i efektywnego działania (funkcjonowania). Konieczność urzeczywistniania imperatywu efektywności organizacyjnej, rozumianej jako zdolność organizacji do zmian i strategicznego przystosowywania się do turbulentnego otoczenia, a jednocześnie produktywnego wykorzystywania istniejących (posiadanych) zasobów do realizacji przyjętej, wybranej wcześniej struktury celów, staje się szczególnie istotna w warunkach dążenia do gospodarki zrównoważonej. Skłania to do kontynuowania spotkań konferencyjnych poświęconych tej problematyce. Piąta edycja konferencji Efektywność źródłem bogactwa narodów, zorganizowanej przez Politechnikę Wrocławską i Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu w dniach 23-25 stycznia 2012 roku w Piechowicach k/Szklarskiej Poręby, stanowiła kolejną próbę pogłębienia dyskusji o szeroko rozumianej efektywności, różnych jej przejawach w wymiarze zarówno makro-, jak i mikroekonomicznym, w ramach tradycyjnego ujęcia, odwołującego się do wyników pomiaru, i w szerszym kontekście identyfikującym czynniki determinujące jej osiąganie, a także do aspektów teoretycznych (metodologicznych) i praktycznych. Niniejsze opracowanie stanowi zbiór opracowań konferencyjnych, podejmujących próbę poszukiwania granic koncepcyjnych efektywności, tj. precyzowania tego abstrakcyjnego i wielowymiarowego pojęcia, w tym m.in. jego relacji do innowacyjności, konkurencyjności. Zamieszczone tu zostały także artykuły identyfikujące szerokie spektrum uwarunkowań osiągania efektywności w różnego rodzajach organizacjach (np. firmach rodzinnych, gospodarstwach rolnych, wyższych uczelniach), reprezentujących różne branże (np. ubezpieczeniową, bankową, turystyczną, górnictwo, nieruchomości, opiekę zdrowotną) oraz wskazujące na relację pomiędzy efektywnością a jakością, efektywnością a bezpieczeństwem, efektywnością a sukcesem organizacji.

Naród, który najekonomiczniej rozporządzi swymi bogactwami i siłami oraz zastosuje je z najlepszym współczynnikiem wydajności, podniesie swój dobrobyt i wyprzedzi znacznie inne narody”. Jakkolwiek słowa te zostały wypowiedziane przez F. Neuhausena w 1913 roku, to są one niezmiennie aktualne. Efektywność była, jest i będzie podstawowym warunkiem wzrostu dobrobytu. I nie zmienia tego fakt, że jest ona różnie rozumiana. Samo słowo efektywność pochodzi od łacińskiego słowa effectus, oznaczającego wykonanie, skutek. W dzisiejszych natomiast czasach wielu autorów przypisuje mu dualne znaczenie definiowane jako sprawność i skuteczność. Taki dualny sposób pojmowania efektywności zdefiniował już w 1913 roku Harrington Emerson, współtwórca naukowego zarządzania i autor słynnych dwunastu zasad wydajności. Pisał on, że „efektywność jest właściwą rzeczą robioną we właściwy sposób”1. Pogląd ten podzielał również P.F. Drucker, który uważał, że jakkolwiek „sprawność”, czyli robienie rzeczy we właściwy sposób, jest ważnym kryterium oceny kierownika, to jednak najistotniejsza jest skuteczność, czyli robienie właściwych rzeczy. Nieodzownym warunkiem robienia właściwych rzeczy jest planowanie ukierunkowane na realizację społecznie użytecznych celów. Natomiast warunkiem sprawności w realizacji tych celów jest pomiar efektów, bez którego nie można śledzić stopnia realizacji celów, a tym samym i zarządzać organizacją. Jakkolwiek ogólnie efektywność mierzy się relacją efektów do nakładów, to już pomiar – zarówno efektów, jak i nakładów – jest niejednokrotnie sprawą skomplikowaną, niejednoznaczną, a przez to i dyskusyjną. Powszechnie stosowana miara efektów, jaką jest zysk księgowy, wzbudza coraz więcej kontrowersji – ze względu na jego memoriałowy charakter oraz zależność od szeregu konwencji i przyjętych standardów. Natomiast pomiar nakładów wykorzystujący standardy księgowe również w coraz większym stopniu ulega napierającej krytyce. Przede wszystkim w standardach księgowych w niewielkim stopniu wykazuje się te aktywa, które we współczesnym świecie coraz częściej stanowią determinujący czynnik sukcesu gospodarczego. Mowa tutaj o aktywach intelektualnych, które z jednej strony trudno jest kwantyfikować, a z drugiej – są bardzo kruche. Ma to oczywiście wpływ na ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Te i inne problemy pomiaru efektywności były przedmiotem kolejnej, już piątej konferencji z cyklu „Efektywność źródłem bogactwa narodów”, która odbyła się w dniach 23-25 stycznia 2012 roku w Piechowicach. Konferencja została zorganizowana jako wspólne przedsięwzięcie dwóch uczelni: Politechniki Wrocławskiej oraz Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Jej głównym wyróżnikiem był interdyscyplinarne spojrzenie na efektywność, jej istotę oraz zasady pomiaru, a niniejsza publikacja jest wynikiem prowadzonych dyskusji.

Efektywność, jako immanentny atrybut ludzkiego działania, w warunkach zmieniających się paradygmatów zarządzania organizacjami pozostaje od stuleci przedmiotem ożywionego zainteresowania. Niektórzy sugerują, że mamy do czynienia wręcz z „terrorem efektywności”1. J.G. March i R.I. Sutton podkreślają, że dociekania dotyczące natury, pomiaru i oceny efektywności w naukach o organizacji należą do najbardziej intensywnych2. Wynika to zapewne z pojemności i wielowymiarowego charakteru kategorii efektywności, a także z możliwości ciągłej poprawy relacji pomiędzy uzyskanymi wynikami a nakładami koniecznymi do ich osiągnięcia. Powszechność zainteresowania efektywnością wynika także ze statusu imperatywu odnoszącego się do wszystkich poziomów gospodarowania (makro, mezo, mikro), do zarówno krótkiego (operacyjnego), jak i strategicznego horyzontu działania, do różnego rodzaju działań, obszarów funkcjonalnych w poszczególnych sektorach (tj. w ramach organizacji komercyjnych, publicznych i non-profit). Jednocześnie chodzi o efektywność rozumianą jako zdolność do wzrostu i rozwoju (efektywność dynamiczną nawiązującą do teorii zdolności dynamicznych) i tą, która jest skoncentrowana na unikaniu marnotrawstwa poszczególnych zasobów i ich optymalnej alokacji (efektywność statyczna nawiązującą do teorii zasobowej)3. Pojawianie się nowych zjawisk, dynamika ich rozprzestrzeniania się i coraz większa rola w procesach gospodarowania (choćby takich jak struktury sieciowe, rynki kapitałowe, relacje społeczne) powodują otwieranie się nowych pól badawczych, zachęcając do poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące istoty, uwarunkowań, narzędzi do pomiaru i dezyderatów do kształtowania pożądanej efektywności działania w wymiarze indywidualnym i zespołowym. Jeśli weźmiemy pod uwagę to, że osiąganie efektywności jest podstawą naturalnego dążenia organizacji do sukcesu, a z drugiej strony − że kluczowe dla osiągania tej efektywności są zdolność do przezwyciężania sprzeczności organizacyjnych (ambiwalencji) oraz tworzenie warunków do wzajemnego dopasowania poszczególnych elementów organizacji, tj. zapewnienie ich spójności, pojawia się (w ramach aplikacyjności badań) zapotrzebowanie na formułowanie zaleceń, w jaki sposób tę efektywność osiągać w warunkach obecnego tempa zmian, turbulencji otoczenia i hiperkonkurencji. Powyższe przesłanki spowodowały pojawienie się − jako kontynuacja problematyki efektywności4 − kolejnego zbioru artykułów prezentujących rozważania teoretyczne oraz wyniki badań empirycznych. W imieniu redaktorów pragniemy podziękować Autorom za udział w dyskursie naukowym oraz wszystkim pleno titulo Recenzentom za przygotowanie recenzji, czym wydatnie przyczynili się do podniesienia poziomu merytorycznego niniejszego opracowania.

Pięćdziesiąty pierwszy numer czasopisma „Ekonometria” zawiera 5 opracowań. W pierwszym artykule Ewa Genge przedstawia teorię reakcji na pozycję w podejściu modelowym w taksonomii. Anna Król z kolei omawia metody dyskontowe w ocenie efektywności nakładów na edukację wyższą. Kolejne opracowanie, autorstwa Doroty Raczkiewicz, dotyczy zastosowania analizy regresji w reprezentacyjnych badaniach społeczno-gospodarczych. Ocenę ryzyka zagrożenia powodziowego na rzece Nysa Kłodzka z wykorzystaniem wybranych rozkładów prawdopodobieństwa wartości ekstremalnych zaprezentował Łukasz Kuźmiński. W niniejszym numerze „Ekonometrii” zawarto również wspomnienie o profesorze Ginterze Trybusiu, autorstwa Marii Cieślak, Antoniego Smoluka i Czesława Szmigla. Józef Dziechciarz

W pięćdziesiątym piątym numerze czasopisma „Ekonometria” zamieszczono dzie¬więć artykułów naukowych. Jerzy Witold Wiśniewski prezentuje procedurę predyk¬cji z układu równań współzależnych, opartą na formie strukturalnej, którą można nazwać zredukowano-łańcuchową. Prosty dowód twierdzenia o czterech barwach zawiera praca Antoniego Smoluka. W kolejnym z opracowań Joanna Krupowicz podjęła próbę ustalenie tempa zmian w czasie, koniecznego, aby kraje wspólnoty osiągnęły – zgodnie ze strategią Europa 2020 – wartości wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata na poziomie co najmniej 75%. Jerzy Zemke przedstawił wyniki badań nad opracowaniem instrumentów, które umożliwią odwzorowanie zbioru cech jakościowych zmiennych w zbiory liczbowe – w celu prognozowania jakościowych uwarunkowań decyzji gospodarczych. Maciej Oesterreich z kolei prezentuje wyniki symulacyjnego badania wpływu liczby i rozmieszczenia luk na dokładność prognoz w szeregu czasowym dla danych dziennych. Kolejny autor, Mariusz Łapczyński, wskazuje możliwości wykorzystania rotacyjnego lasu w ba¬daniach rynkowych i marketingowych. Problemem badawczym opisywanym przez Ewę Kulińską i Annę Koziarską jest ustalenie znaczenia i skutków outsourcingu procesów logistycznych oraz identyfikacja źródeł, rodzajów, przyczyn i skutków ryzyka operacyjnego w przedsiębiorstwie wykorzystującym outsourcing procesów logistycznych. Optymalne wielkości podatków w aspekcie kreowania wzrostu go¬spodarczego są tematem pracy przygotowanej przez Agnieszkę Przybylską-Mazur. Celem prac badawczych prowadzonych przez Tomasza Brzęczka była ocena dywer¬syfikacji portfela produktowego w świetle pojęć i metod teorii prognozowania. Józef Dziechciarz

W 44. numerze czasopisma „Ekonometria” zamieszczono siedem artykułów. Praca Pawła Baranowskiego i Jana Jacka Sztaudyngera dotyczy analizy wpływu światowych cen ropy naftowej na ceny w Polsce. Artykuł autorstwa Doroty Witkowskiej prezentuje wyniki badań nad wrażliwością hedonicznych indeksów cen dzieł znanych malarzy polskich. Badanie struktur społeczno-ekonomicznych z wykorzystaniem wybranych technik wizualizacji danych przedstawiła Alicja Grześkowiak. Kolejna praca, przygotowana przez zespół autorski w składzie: Małgorzata Machowska-Szewczyk, Agnieszka Sompolska-Rzechuła i Grzegorz Spychalski, poświęcona jest analizie powiązań między cechami opisującymi kapitał społeczny w gospodarstwach rolnych. Antoni Smoluk prezentuje artykuł pt. „Wykres cosinusa jest elipsą”. Aleksandra Sabo-Zielonka i Grzegorz Tarczyński, autorzy następnego tekstu, porównali efektywności różnych metod wyznaczania trasy magazynierów. Jadwiga Sobieska-Karpińska i Marcin Hernes zaprezentowali funkcje odległości, których obliczanie jest kluczowym etapem procesu wyznaczania consensusu w sytuacji wystąpienia konfliktów wiedzy w systemach wspomagających podejmowanie decyzji. W numerze zamieszczono również recenzję Adama Sagana książki zatytułowanej „Projektowanie badań społeczno-ekonomicznych. Rekomendacje i praktyka badawcza”.

W bieżącym numerze opublikowano siedem artykułów. Artykuł Justyny Brzezińskiej dotyczy modeli analizy teorii odpowiedzi na pozycje testowe w teorii pomiaru z zastosowaniem pakietu LTM programu R. Dorota Kwiatkowska-Ciotucha, Magdalena Ślazyk-Sobol i Urszula Załuska przedstawiły wyniki badań empirycznych dotyczących wspólnych i unikatowych aspektów wypalenia zawodowego. Badania prowadzono wśród pracowników sektora edukacji, szkolnictwa wyższego i służby zdrowia. Możliwości zastosowania analizy koszykowej jako metody poszukiwania odpowiednich reguł asocjacyjnych dla danych gromadzonych w ramach statystyki publicznej są tematem artykułu Marcina Szymkowiaka, Tomasza Klimanka i Tomasza Józefowskiego. Ilona Bondos, Marcin Lipowski i Zbigniew Pastuszak pokazują wyniki synergii uzyskanej, gdy podstawą badań są jednocześnie ilościowe i jakościowe badania marketingowe wraz z wykorzystaniem CAPI i samoobserwacji. Przedmiotem zainteresowań Michała Gostkowskiego jest analiza popytu konsumentów za pomocą systemu Quadratic Almost Ideal Demand System (QUAIDS), będącego rozszerzeniem systemu Almost Ideal Demand System. Małgorzata Grzywińska- Rąpca i Lesław Markowski przedstawiają wyniki badań niektórych aspektów zatrudnienia w polskim sektorze finansowym w latach 2005-2016. Badanie zarejestrowanych podmiotów tego sektora przeprowadzono na poziomie województw. Wykorzystano techniki wielowymiarowej analizy statystycznej. W artykule Anety Ptak-Chmielewskiej i Piotra Kulety pokazano wyniki zastosowania regresji logi-stycznej do weryfikacji skuteczności modeli statystycznych w ocenie ryzyka niewypłacalności przedsiębiorstw. Józef Dziechciarz

W niniejszym numerze czasopisma „Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis” opublikowano sześć artykułów. W opracowaniu Justyny Brzezińskiej przedstawiono metody wizualizacji danych jakościowych z wykorzystaniem pakietu extracat programu R. Urszula Załuska oraz Dorota Kwiatkowska-Ciotucha zaprezentowały wyniki badań nad oceną skuteczności działań na rzecz osób w wieku niemobilnym w krajach Unii Europejskiej. Kolejni autorzy – Witold Rzymowski i Agnieszka Surowiec – opisali wybrane metody modelowania liczby ludności świata. W innym z publikowanych artykułów Justyna Brzezińska zaprezentowała rezultaty analizy statystycznej ekonomicznego ubóstwa w Polsce. Natalia Nehrebecka z kolei przeprowadziła porównanie modeli scoringowych, takich jak regresja logistyczna i Support Vector Machine, służących do przewidywania ryzyka kredytowego przedsiębiorstw niefinansowych. W ostatnim tekście Iwo Augustyński i Paweł Laskoś-Grabowski omówili wyniki grupowania makroekonomicznych szeregów czasowych. Agnieszka Stanimir

W niniejszym numerze czasopisma „Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis” zamieszczono siedem artykułów. Maria M. Grzelak, Iwona Laskowska i Elżbieta Roszko-Wójtowicz zaprezentowały wyniki analizy znaczenia nakładów na działalność badawczo-rozwojową dla konkurencyjności przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego w Polsce. W artykule autorstwa Artura Mikulca i Małgorzaty Misztal zawarte są rezultaty analizy dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w województwie łódzkim, pod kątem sprawdzenia, czy rodzaj prowadzonej działalności i lokalizacja przedsiębiorstwa wpływają na czas jego trwania. Niejednoznaczności i związki między kryteriami oceny barier i korzyści migracji do chmury obliczeniowej w przedsiębiorstwach przemysłowych są przedmiotem analizy przedstawionej w artykule Witolda Bartkiewicza i Zbigniewa Gontara. Justyna Brzezińska poświęciła swój artykuł analizie klas ukrytych w ocenie pozycji testowych w badaniach sondażowych. Katarzyna Cymbranowicz zaprezentowała wyniki analizy taksonomicznej pracujących Europejczyków borykających się z problemem ubóstwa. Artykuł Marcina Pełki obejmuje aspekty wykorzystania wielomodelowej klasyfikacji gęstościowej danych symbolicznych w analizie innowacyjności krajów Unii Europejskiej. W ostatnim artykule autorstwa Włodzimierza Kołodziejczaka omówiono wpływ na poziom bezrobocia wybranych czynników stosowanych w badaniu siły roboczej w celu określenia statusu działalności gospodarczej populacji w porównaniu z subiektywnymi poglądami respondentów. Józef Dziechciarz

W niniejszym numerze czasopisma „Ekonometria” zamieszczono pięć artykułów. Kateryna Berezka i Olha Kovalchuk prezentują wyniki komputerowego modelo¬wania zrównoważonego rozwoju z wykorzystaniem analizy korespondencji. Celem artykułu Doroty Witkowskiej jest przedstawienie wyników poszukiwań wpływu struktury gospodarstw domowych na wynagrodzenia w Polsce. Joanna Muszyńska oraz Ewa Wędrowska zaprezentowały wyniki badania nierówności dochodowych gospodarstw domowych w Polsce z wykorzystaniem dekompozycji miar uogólnio¬nej entropii. Kolejna autorka, Anna Sączewska-Piotrowska, omówiła w swojej pracy wyniki analizy z wykorzystaniem dwupoziomowych modeli logitowych przeprowa¬dzonej z uwzględnieniem podziału terytorialnego i zamożności dochodowej. Przed¬miotem zainteresowań Elżbiety Roszko-Wójtowicz i Jacka Białka była wielkość obciążenia substytucyjnego pomiaru inflacji w relacji do poziomu innowacyjności gospodarek Unii Europejskiej. Józef Dziechciarz

In the current issue of the journal “Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis”, six articles are published. Jan L. Bednarczyk and Katarzyna Brzozowska- Rup discuss the Non-Decreasing Economic Growth Rate of Inflation (NDEGRI). They present the results of estimating economic growth depending on the inflation levels in selected countries. The paper by Anna Jańska, and Arleta Kędra concerns the factors determining purchases of insurance products. They analyzed potential relations between determinants of purchasing decisions regarding insurance products and socio-demographic variables, i.e. age, gender, place of residence, income, occupational status, and number of people in a household. The use of fuzzy logic in the corporate innovative potential assessment is the subject of the article by Tomasz Nawrocki. The model proposed in the article provides a framework for combined static and dynamic potential innovativeness assessment with the use of fuzzy logic. The next author, Michał Litwiński, studies the influence of income inequalities on socio-economic development in the European Union. The author attempts to verify the hypothesis that the character of the impact of income inequalities on socioeconomic development in the European Union is negative. In the paper by Ilona Błaszczak-Przybycińska and Marta Marszałek, the calculations of the household production satellite account for Poland are presented, the methodology remarks and results are given. The last article, by Beata Bieszk-Stolorz, shows the results of using the modified Lunn-McNeil model in the assessment of intensity of exiting from unemployment. The research made it possible to identify groups of people taking up work with the least intensity and refusing to take up work with the greatest intensity.

In this issue of the journal “Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis”, seven articles are published. The paper by Ewa Roszkowska and Tomasz Wachowicz concerns the impact of the decision-making profiles on the consistency of rankings obtained by selected multiple criteria methods. The assessment of the potential for using some selected PCA-based methods to analyze the spatial diversity of crime in Poland during 2000-2017 is the subject of the article by Małgorzata Misztal. The next authors, Krzysztof Dmytrów and Sebastian Gnat, carried out a multivariate statistical analysis for the prediction of changes in the tax burden of land plots. Iwona Markowicz discussed the result of the analysis of the risk of liquidation depending on the age of the company: a study of entities established in Szczecin in the period 1990-2010. In the article by Piotr Szczepocki, the companies listed on the Warsaw Stock Exchange according to time-varying beta were analysed with the use of cluster analysis. Zdzisław Kes and Łukasz Kuźmiński presented the methods for the evaluation of budget variance risk, i.e. the risk of a difference between the budgeted and actual figures. In the last article, by Ewa Wycinka, the differences between the methods of evaluation for models of default over time are discussed.

OPIS In the current issue of the journal “Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis”, seven articles are published. Jacek Batóg and Barbara Batóg discuss the macroeconomic factors of economic growth in the European Union in 2000-2016. They present the results of the study in which they proposed the use of discriminant analysis. This method is widely used on a microeconomic scale, but has not been used in the area of economic growth, especially in the long term, which at the same time makes it possible to observe short-term changes. The paper by Marcin Pełka concerns the results of the analysis of World Happiness Data. In the presented paper, model-based clustering ensemble is built to determine similar patterns of happiness across selected European countries. The review of graphical tools for the presentation of discrete longitudinal data in R is the subject of the article by Ewa Genge. The main aim of this paper is to present the different graphical tools for the heterogonous discrete longitudinal data sets on ground-changing perceptions of the financial situation in Poland, and to present the demographic features for those changes. The next authors, Aneta Ptak-Chmielewska and Anna Matuszyk, studied the SME’S bankruptcy risk on the Polish market. The authors attempt to verify the hypothesis that incorporating information about the macroeconomic conditions of a company’s operation significantly increases the effectiveness of the model that forecasts company bankruptcy. In the paper by Iwona Markowicz and Paweł Baran, the results of providing a classification as well as the ordering of CN chapters (2-digit codes) according to quality of data on intra- Community trade of goods, are given. The study reveals the structure of goods subject to intra-Community trade that is supplementary to the official terminology. The article by Artur Mikulec shows the results of the search for the best method of the estimation of values of individual functions in survival analysis based on other functions (with limited access to primary data). The paper shows compiled and classified information on the particular functions used in the non-parametric duration analysis of enterprises, and additionally a compilation of statistical programs and packages available in R environment. The final article, written by Renato Rossetti, concerns the problem of forecasting the sales of console games in the Italian market. The aim of the presented research is to exploit the capabilities of Exponential Smoothing and SARIMA Models, in order to have a comparison of the results.

In this issue of the journal Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis, eight articles are published. The paper by Marek Walesiak and Grażyna Dehnel concerns the variation in population ageing in Polish provinces in 2002, 2010 and 2017, and applies a new method of automatic data collection from the Local Data Bank using the BDL package and the API interface (Application Programming Interface). Mirosława Sztemberg-Lewandowska presents the results of the empirical study of the achievements of students at II-IV stages of education using functional principal components analysis. The modelling of economic and safety effects of international migrations is the subject of the article by Kateryna Berezka and Olha Kovalchuk. The empirical research confirmed the causal link between the volumes of international migration flows and the growth of Foreign Direct Investment in their home countries and the reduction of security in host countries. The authors of the next article, Dorota Kwiatkowska-Ciotucha, Urszula Załuska, Magdalena Ślazyk-Sobol, Minna Lehesvuori and Angelika Polak, carried out an analysis of occupational burnout in health care. They analysed the systemic and organisational risks as well as possible preventive actions. Adam Sagan discussed the methodological aspects of sample size determination in multilevel structural equation modelling (SEM) in the analysis of satisfaction with the banking products in Poland. Jan Kaczmarzyk indicated in his article that considering several reasonable sets of assumptions for the Monte Carlo simulation simultaneously can bring even more comprehensive information about enterprise risk. Luiza Ochnio, Tomasz Rokicki, Grzegorz Koszela, Bogdan Klepacki compared European Union countries in terms of the dynamics of changes in the value of lamb meat imports in the period 2003-2017. The aim of the research conducted by Elżbieta Roszko-Wójtowicz, Maria M. Grzelak and Iwona Laskowska, was to measure and assess the impact of expenditure on research and development (R&D) activities on the competitiveness of manufacturing divisions in Poland.

W 40 numerze czasopisma "Ekonometria" zamieszczono jedenaście artykułów. Trzy pierwsze opisują wyniki badań prowadzonych nad stanem szkolnictwa wyższego w Polsce i w krajach europejskich. W wymienionych opracowaniach wykorzystano metody analizy statystycznej. Kolejne artykuły dotyczą badań społeczno-ekonomicznych w zakresie realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju w ramach włączenia społecznego, migracji wewnętrznych oraz problemów bezrobocia. Artykuł A. Zięby prezentuje możliwości wykorzystania metod prognostycznych do analizy siły stresorów i zarządzania stresem. M. Pełka opisuje podejście wielomodelowe analizy danych symbolicznych w ocenie pozycji produktu na rynku. Kolejne trzy artykuły dotyczą teoretycznych aspektów wybranych metod ekonometrycznych i statystycznych. '

We present the latest, sixty-seventh, issue of “Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis”, starting the 24th year of the journal’s with publication. This issue contains six articles. Iwona Markowicz and Paweł Baran present the results of the examination of the dynamics of intra-Community trade in Poland and EU member states. They compared the results of selected literature studies with the results obtained on the basis of the analysis of the latest data (mainly 2017). The paper by Jadwiga Zaród concerns the classification of Polish cities with the use of discriminatory analysis. The author identified the diversity of environmental and communication conditions in Polish cities with ‘powiat’ (county) rights. The modification of calculation methods to correct reserves within the period of insurance, taking into account the current expectation of the future projected length was the main problem addressed in the article by Magdalena Homa. To achieve this purpose the author made calculations reserves which consider the extended actuarial risk and include the changing risk of longevity and its impact on their value. The next author, Mariusz Kubus, studied the evaluation of resampling methods in the class unbalance problem. The author attempted to compare simple random balancing methods with more sophisticated resampling methods that appeared in the literature and are available in R program, also explaining whether learning based on the original dataset and using a shifted threshold for classification is not more competitive. The paper by Grzegorz Migut shows the results of the assessment of the influence of dependent variable distribution on selected goodness of fit measures using the example of a customer churn model. The article presents not only the results of the assessments but also reviews the measures of predictive power. The final article, written by Justyna Brzezińska, concerns the use of classification methods for the analysis of the structure of university positions in Poland. The author used the methods of classification and segmentation methods categorical data in contingency tables.

The current issue of the journal “Econometrics Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis”, contains six articles. Maciej Oesterreich presents the methods of identification of atypical observations in time series. In the next article, Małgorzata Krzciuk, shows the results of the simulation analyses in a study of the influence of the occurrence of a correlation between random effects on properties of the predictor. The paper by Grażyna Trzpiot concerns the assessment of selected large cities as seniorfriendly, and the analyses were made for selected cities in Poland. The analysis of quarterly unemployment rates from the Labour Force Survey covering Poland’s data stochastic structure as a trend, seasonality and disturbance and to make a prognosis, is the subject of the article by Stanisław Jaworski. In the paper by Dushko Josheski and Mico Apostolov, the effects of the review of the binomial and trinomial models for option pricing, and their convergence to the Black-Scholes model determining option prices are presented. The final article, written by Dominik Krężołek and Grażyna Trzpiot, presents the authors attempts to classify risk which can be observed when one deals with data from the metals market.

In this issue of the journal “Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analysis” five articles are published. Necmi Gürsakal, Fırat Melih Yilmaz and Erginbay Uğurlu describe opportunity windows in time series data using the sliding window technique. The authors were also looking for other possibilities to use this technique. In the next article, Iwona Bąk and Katarzyna Cheba, show the use of fuzzy cognitive maps in the economic sciences. The authors make an expert assessment of the relationship existing between selected indicators carried out using Fuzzy Cognitive Maps on the example of goals in Strategy for Sustainable Development. 2030 Agenda. The paper by Filip Wójcik and Michał Górnik concerns the improvement of e-commerce recommendation systems with deep hybrid collaborative filtering with content. Thanks to their proposal of utilizing flexible neural network architecture called Deep Hybrid Collaborative Filtering with Content Model (DHCF) stacked on top of classic methods, they intended to provide better shopping suggestions for customers on the e-commerce platform. The next paper, by Wiktor Ejsmont and Janusz Łyko, discusses the health value added of healthcare entities. In the article, the index representing the patient’s health condition and its changes before and after being treated by a given entity are described. The study of corporate social responsibility as a way to sustainable employment is the subject of the article by Karolina Muszyńska, who attempted to identify the relationship between the declared activities in line with corporate social responsibility and the implementation of diversity management concepts.