Celem niniejszego opracowania jest analiza systemowych uwarunkowań funkcjonowania partnerstwa publiczno-prywatnego i identyfikacja występujących w tym obszarze barier jego rozwoju. W warstwie empirycznej przedstawiono mechanizm zawierania partnerstwa, przebieg jego realizacji, a także, wykorzystując narzędzia analizy finansowej, oceniono efektywność ekonomiczną analizowanych przedsięwzięć. Część empiryczna pracy nie jest jednolita metodologicznie. Zróżnicowania wynikają z niejednakowej dostępności do szczegółowych danych liczbowych, obrazujących realizację partnerstwa. Analizą objęto tak wzorcowe przykłady realizowanych przedsięwzięć, jak i projekty mniej udane, a nawet nietrafione. Praca niniejsza składa się z części teoretycznej oraz z części badawczej. Syntezę przeprowadzonych badań oraz wnioski zaprezentowano w ostatnim rozdziale publikacji.

Globalizacja jest procesem otwartym, będącym wynikiem nieustannej modyfikacji i ewolucji międzynarodowego ładu ekonomicznego. Proces ten trwa i ewoluuje od co najmniej XV wieku. Łączy się on nierozerwalnie z wielkimi wydarzeniami społecznymi i gospodarczymi, takimi jak: wielkie odkrycia geograficzne, wynalazki i wdrożenia naukowo-techniczne oraz włączenie do procesów rozwojowych krajów najsłabiej rozwiniętych. Proces ten jako skutek rozwoju społecznego i gospodarczego ze względu na po¬wiązania gospodarczo-ekonomiczne, stan techniczny rozwiązań i rozmiar zachodzą¬cych zjawisk staje się zjawiskiem światowym. Jego skutkiem ma być powstanie rynku globalnego. Tworzący się rynek globalny wyzwala się spod władzy i kontroli instytucja państwa. Dotychczasową funkcją państwa było dążenie do kompromisu między interesem jednostkowym i zbiorowym. W dobie globalizacji państwo traci jednak tę władzę, gdyż nie może wpływać na decyzje transnarodowych eksteryto¬rialnych podmiotów. Tym samym proces globalizacji można przyrównać do gry, któ¬ra toczy się bez udziału arbitra, a gracze poddawani są coraz większej, bo globalnej konkurencji. Dlatego też jednym z najważniejszych wyzwań, przed którym stoją współcześnie wszystkie państwa, jest wykorzystanie pozytywnych skutków globali¬zacji przy jednoczesnym łagodzeniu skutków negatywnych. Problemem nadal pozo¬stanie jednak to, że proces globalizacji prowadzi nieuchronnie do podziału na „zwy¬cięzców” i „pokonanych”. Rozkład bowiem korzyści wynikających z globalizacji w skali zarówno ogólnoświatowej, jak i regionalnej, krajowej, a w końcu jednostko¬wej, jest bardzo zróżnicowany. Najwięcej na globalizacji zyskują kraje rozwijające się i aktywnie uczestniczące w tym procesie, nie zaś kraje najbiedniejsze, które z różnych względów niezdolne są do dostosowania się do światowych wymagań. W efekcie i gospodarki, i społeczeństwa tych krajów wyłączone zostają z możliwo¬ści korzystania z osiągnięć globalizacji (np. wiele krajów Afryki czy Ameryki Łaciń¬skiej). Nadal zatem fundamentalne pytanie związane z globalizacją pozostaje otwar¬te: czy uda się tę grę toczyć tak, aby – skoro nie wszyscy mogą wygrać – wygranych było jak najwięcej, a przegranych jak najmniej? Prezentowana książka jest refleksją nad tak postawionym pytaniem. Refleksja ta wymaga interdyscyplinarnego podejścia i pełnego spojrzenia na koszty i korzyści związane z procesem globalizacji. Aby osiągnąć spójność prezentowanego materiału, uporządkowano go w nastę¬pujący sposób: • Część 1. Międzynarodowe przepływy towarów, usług i kapitałów w dobie procesów globalizacji • Część 2. Ugrupowania integracyjne, gospodarki narodowe i inni gracze wobec wyzwania integracyjnego • Część 3. Polska w globalnej gospodarce – wybrane problemy • Część 4. Znaczenie komunikacji i marketingu dla kształtowania postaw w globalnej gospodarce • Część 5. Państwo w globalnej gospodarce

Rachunkowość jednostek gospodarczych i instytucji jest zorientowana na dostarczanie informacji zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym użytkownikom. Informacje te dotyczą procesów gospodarczych i rezultatów działalności wykorzystywanych w dokonywaniu ocen i podejmowaniu decyzji. To czyni rachunkowość najważniejszym elementem systemu informacyjnego jednostek gospodarczych i instytucji. Rachunkowość stanowi również podstawową bazę informacyjną dla controllingu. Rachunkowość ukierunkowana na controlling ma za zadanie informacyjne wspomaganie procesu podejmowania decyzji i oceny działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych na poziomie całego przedsiębiorstwa czy instytucji. Ra-chunkowość ukierunkowana na controlling zapewnia obsługę informacyjną wszystkich funkcji zarządzania: planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania. Miejsce rachunkowości w systemie informacyjnym controllingu wynika z jej zadania, którym jest pomiar rezultatów działalności organizacji oraz jej ośrodków odpowiedzialności. Rezultaty tego pomiaru są prezentowane nie tylko w sprawo-zdaniach finansowych, ale także w wewnętrznych raportach sporządzanych okre-sowo oraz na bieżąco według potrzeb. Jakość informacji dostarczanych przez rachunkowość w dużym stopniu przesądza o skuteczności działań podejmowanych w ramach controllingu. Problemom rachunkowości traktowanej jako system informacyjny controllingu jest poświęcony niniejszy zeszyt Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Zawiera on artykuły naukowe dotyczące różnych etapów procesu informacyjnego rachunkowości. W części artykułów poruszono zagadnienia teoretyczne dotyczące koncepcji, zasad i procedur przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, w części zaś zaprezentowano problemy i przykłady praktycznego prowadzenia rachunkowości ukierunkowanej na controlling w określonych jednostkach gospodarczych oraz instytucjach. Pragniemy wyrazić nadzieję, że niniejszy tom będzie stanowić pewien przyczynek do doskonalenia sposobu przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, która jest podstawową bazą informacyjną dla controllingu w różnych organizacjach. Edward Nowak, Marcin Kowalewski, Maria Nieplowicz

W zbiorze niniejszych artykułów zawarte są poglądy przedstawicieli środowiska marketingowego na temat zmian dokonujących się w badaniach marketingowych, które wyrażają się stosowaniem nowych podejść badawczych oraz rozwojem metod i technik badań rynku. Zmiany te są immanentnie związane z przemianami zachowań konsumentów oraz rozwojem nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych, przyczyniającym się do powstawania takich rozwiązań, jak: big data czy marketing automation. Osoby korzystające z wyników badań w różnego typu przedsiębiorstwach oczekują, że dane oraz informacje, stanowiące podstawy decyzyjne, pozyskiwane będą w bardzo krótkim czasie. Coraz bardziej odczuwana jest potrzeba nie tylko diagnozowania sytuacji rynkowej, ale też przewidywania przebiegu procesów rynkowych i określania wpływu konkretnych czynników na analizowane trendy, które pozostają ze sobą w dialektycznym sprzężeniu. W prezentowanym numerze Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu ukazano także zastosowanie metody ocen ekspertów, jednej z metod przewidywania heurystycznego, służących do identyfikacji kierunków rozwoju współczesnego handlu i usług. Autorzy podkreślają również, że badanie zjawisk i procesów rynkowych coraz częściej wymaga przyjmowania w procesie badawczym różnych perspektyw, a także integracji metod i poszukiwania takich rozwiązań, które stanowiłyby pomost między metodami jakościowymi oraz ilościowymi, stwarzający możliwość głębokiego opisu badanych problemów, charakterystycznego dla metod jakościowych, przy zachowaniu porządku formalnego właściwego metodom ilościowym. W numerze przed-stawione zostały rozważania na temat stosowania podejścia krytycznego w badaniach marketingu, które dotyczą gromadzenia wiedzy o marketingu w celu konstruowania i porządkowania jego teorii. […] Krystyna Mazurek-Łopacińska, Magdalena Sobocińska

W dniu 17 kwietnia 2015 roku z inicjatywy Profesora Marka Łyszczaka odbyło się seminarium naukowe pracowników Katedry Finansów, w trakcie którego mieliśmy okazję wysłuchać kilkunastu prezentacji. Owocem licznych dyskusji, które nie skończyły się podczas seminarium, jest osiem artykułów, które mamy przyjemność zaprezentować Państwu w niniejszej publikacji, jednocześnie dziękując uczestnikom seminarium za inspirujące uwagi. Tematyka opracowań jest zróżnicowana, tak jak bardzo zróżnicowane są obszary badań pracowników Katedry Finansów. W pierwszej części, pod nazwą Ryn-ki finansowe, zgromadziliśmy pięć artykułów, w których poruszane są zagadnienia dotyczące: analizy zróżnicowania stóp zwrotu gotówkowych i pieniężnych funduszy inwestycyjnych otwartych, a także porównania zasad etycznego postępowania profesjonalistów rynku finansowego w Polsce (maklerów i doradców) w kontekście wymogów organizacji międzynarodowych (CFA). Ponadto w jednym z artykułów przedstawiono ocenę stanu polskiego rynku inwestycji venture capital oraz doświadczenia międzynarodowe. W kolejnym autorzy bliżej przyjrzeli się jakości raportów finansowych spółek, które zmieniły notowania (przeszły z NewConnect na rynek główny). W ostatnim w tej części artykule autor dokonał identyfikacji dominujących modeli interoperacyjności systemów płatności mobilnych. W części drugiej, składającej się z trzech artykułów, tematem przewodnim są finanse publiczne i podatki. Autorzy rozważają tu obowiązujące rozwiązania w obszarze opodatkowania usług finansowych. W kolejnym artykule podjęto się analizy skutków wprowadzenia w życie Europejskiej Dyrektywy o Oszczędnościach. Artykuł zamykający publikację poświęcono zewnętrznym źródłom finansowania potrzeb jednostek samorządu terytorialnego oraz głównym przyczynom wzrostu ich zadłużenia w latach 2000-2014. Dziękując Autorom i Recenzentom za włożoną pracę w przygotowanie tego tomu Prac Naukowych, mamy nadzieję, że sprostają one oczekiwaniom Czytelników. Dominika Hadro, Marek Pauka

Katedra Finansów i Rachunkowości Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz Katedra Zarządzania Finansami Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w To- runiu są organizatorami cyklicznej konferencji naukowej pod tytułem „Finanse i rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju”. Piąta konferencja z za- inicjonowanego cyklu odbyła się w dniach 24-26 kwietnia 2017 roku w Jeleniej Górze. Głównym celem tegorocznego spotkania naukowców i praktyków zajmujących się tematyką zrównoważonego rozwoju stała się wymiana poglądów na temat jego znaczenia dla pomyślności społeczeństw i gospodarek oraz dobrostanu środowiska naturalnego w perspektywie globalnej, europejskiej, krajowej, regionalnej i lokalnej (makro-, mezo- i mikroekonomicznej), a także na temat możliwości jego utrwalania poprzez doskonalenie działania systemów finansowych, procesów zarządzania finansami oraz rachunkowości. Na konferencję, w której uczestniczyło sto jeden osób – reprezentujących trzydzieści uczelni wyższych mających siedziby w siedemnastu miejscowościach w Polsce, na Łotwie oraz w Niemczech, osiemdziesięciu trzech autorów nadesłało łącznie sześćdziesiąt osiem artykułów naukowych w języku polskim lub angielskim. Opracowania, które przeszły procedurę kwalifikacyjną i otrzymały pozytywne recenzje, weszły w skład jednego z dwóch zeszytów Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu: PN 478 Finanse i rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju – edukacja, etyka, innowacje. Finanse, pod redakcją naukową Teresy Orzeszko, Melanii Bąk i Elżbiety Hajdugi oraz PN 479 Finanse i rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju – edukacja, etyka, innowacje. Rachunkowość, pod redakcją Jacka Adamka, Joanny Kogut i Wojciecha Krawca. Bardzo serdecznie dziękujemy autorom za podjęcie trudu przygotowania interesujących tekstów, a recenzentom – za wysiłek ich oceny oraz cenne uwagi i trafne sugestie, które z pewnością przyczyniły się do udoskonalenia recenzowanych opracowań. Wierzymy, że podjęta współpraca nie będzie incydentalna, lecz zaowocuje trwałymi kontaktami naukowymi, spotkaniami i interesującymi dyskusjami w przyszłych latach, na kolejnych naszych konferencjach, na które już dzisiaj serdecznie zapraszamy. Pozostajemy z nadzieją, że artykuły zawarte w zeszycie spełnią oczekiwania czytelników i spotkają się z ich życzliwym odbiorem. Życzymy interesującej lektury. Teresa Orzeszko, Melania Bąk, Elżbieta Hajduga, Jacek Adamek, Joanna Kogut, Wojciech Krawiec

Rozwój społeczno-gospodarczy jest nierozerwalnie związany z funkcjonowaniem społeczeństwa w warunkach ryzyka. Rozwój rynków dóbr i usług oraz postępujące procesy demograficzne i technologiczne równocześnie generują nowe zagrożenia i stanowią źródła innowacji. Zmieniające się w ten sposób otoczenie jest stymulatorem rozwoju sektora ubezpieczeniowego polegającego na tworzeniu produktów ubezpieczeniowych oraz wdrażaniu nowych instrumentów wspierających ocenę ryzyka i sprzedaż ubezpieczeń. Istotnym czynnikiem determinującym działalność zakładów ubezpieczeń w Polsce są zmiany prawne. Ich oddziaływanie w ostatnich latach dostrzegalne jest przede wszystkim w gospodarce finansowej ubezpieczycieli (zapewnienie większego bezpieczeństwa prowadzonej działalności przez podwyższenie wymogów wypłacalności) oraz dystrybucji ubezpieczeń (ograniczanie zjawiska missellingu). Obydwa kierunki zmian mają na celu lepszą ochronę interesów klientów zakładów ubezpieczeń.

Przekazujemy Czytelnikom książkę dedykowaną samorządowcom podejmującym nowe wyzwania w obszarze szeroko pojętej racjonalizacji kosztów działania. Opracowanie dotyczy prawnych aspektów organizacji i funkcjonowania samorządowych centrów usług wspólnych. Potrzeba powoływania tego typu jednostek w odniesieniu do samorządów terytorialnych i ich jednostek organizacyjnych była dostrzegana już dużo wcześniej. Działania podejmowane przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego skłoniły do przyjęcia ustawowych rozwiązań umożliwiających tworzenie centrów usług wspólnych z wykorzystaniem różnych form współdziałania. Autorami opracowania są praktycy, prawnicy i nauczyciele akademicy mający duże doświadczenie zawodowe. Taki skład osobowy pozwolił połączyć wiedzę teoretyczną z doświadczeniem praktycznym, co stanowi o innowacyjnym charakterze publikacji. W książce zaprezentowano w przystępnej formie przegląd zagadnień z zakresu tworzenia centrów usług wspólnych, akcentując zarówno korzyści, jak i zagrożenia z tym związane. Można ją traktować jako kompendium wiedzy na temat wdrażania rozwiązań z zakresu centrów usług wspólnych w jednostkach samorządu terytorialnego.

Niniejszy numer „Przeglądu Socjologicznego” poświęcony jest problematyce starości i starzejącej się populacji. Prognozy demograficzne dotyczące wzrostu liczebnego ludzi starszych wymuszają podejmowanie decyzji politycznych i administracyjnych przekładających się na projekty „zagospodarowania starości”, jako zjawiska nieuchronnego wymagającego namysłu wielu dyscyplin i wsparcia różnych instytucji. Można zauważyć, że w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przeszliśmy, w ramach socjologii starzenia się (sociology of ageing) i gerontologii społecznej od paradygmatu „straszenia starością” i wycofywania się osób starszych z pełnienia różnych ról społecznych do paradygmatu „waloryzowania starości” poprzez promocję aktywnego, dobrej jakości, życia uwarunkowanego stanem zdrowia. Zarówno w aspekcie poznawczym jak i praktycznym dąży się do pokazania, że starzy ludzie mają swoje miejsce w rodzinie, społeczności lokalnej, państwie. Seniorzy stanowią ważną część życia społecznego i kulturalnego, a zaspokajanie specyficznych potrzeb ludzi starszych może stanowić impuls dla rozwoju różnych dziedzin gospodarki. Warto przypomnieć, że w 2012 r. obchodziliśmy Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (Europen Year for Active Ageing and Solidarity between Generations 2012), którego celem było stworzenie lepszych możliwości do aktywnego starzenia się poprzez promowanie działań w obszarze: zatrudnienie, uczestnictwo w społeczeństwie, niezależne życie. Kluczowe dla różnych projektów badawczych oraz działań z zakresu polityki społecznej było wskazanie determinantów biologicznych, społecznych, ekonomicznych implikujących aktywność i zachowania prozdrowotne. Artykuły przedstawione w tomie podejmują wybiórczo różne zagadnienia związane ze starością i starzejącym się społeczeństwem. Prezentują zainteresowania własne badaczy, mające źródła w socjologicznej refleksji nad starzeniem się jednostek i populacji. Przyjęta perspektywa pokazuje, że proces starzenia się biologicznego, psychicznego, społecznego i ekonomicznego jest zindywidualizowany, zależy od wielu czynników. Seniorzy stanowią grupę zróżnicowaną pod względem wieku, samodzielności, sprawności funkcjonalnej, dlatego wymagają zróżnicowanego wsparcia instytucjonalnego i solidarności międzypokoleniowej. Zauważalna zmiana w myśleniu o starszym pokoleniu polega zwłaszcza na konieczności włączenia ich w proces aktywnego starzenia się, podtrzymania i rozwijania sprawności funkcjonalnej oraz zmianie społecznego postrzegania starości. Wraz ze wzrostem populacji ludzi starszych dynamicznie rozwija się gerontologia traktowana jako nauka badająca procesy starzenia się i starości w różnych wymiarach, a zwłaszcza biologiczno-medycznym, demograficzno-ekonomicznym i społeczno-kulturowym. Konstytuują się także nowe obszary badawcze i subdyscypliny gerontologiczne, jak np. gerontotechnologia, psychogerontologia, bioetyka gerontologiczna. Przekłada się to na różne interdyscyplinarne projekty badawcze oraz działania praktyczne zmierzające do aktywizacji środowiska ludzi starszych oraz tworzenia spójnej polityki społecznej. Tematyka artykułów niniejszego tomu nawiązuje do trzech istotnych problemów związanych ze starością i starzejącym się społeczeństwem: –– zabezpieczenie społeczne i aktywna polityka społeczna wobec potrzeb seniorów: dostęp do zasobów instytucjonalnych, sytuacja życiowa człowieka starszego i odpowiedzialność rodziny; –– problemy zdrowia i choroby wieku starszego: dostęp do publicznych i komercyjnych usług medycznych, medykalizacja starości, racjonowanie wiekowe usług zdrowotnych, dyskryminacja w systemie opieki medycznej; –– procesy demograficzne i ich skutki społeczno-gospodarcze: starzenie się populacji, osoby bardzo stare i ich potrzeby. Oprócz tekstów badaczy polskich w tomie przedstawiono dwa artykuły w języku angielskim, które można potraktować jako przykłady analizy procesów demograficznych oraz dostępności do usług zdrowotnych, prowadzonych z różnych perspektyw praktycznych. Prof. David Brown przedstawia sytuację demograficzną w Polsce na tle proc (...)

Decyzje cenowe hoteli, podejmowane są w konkretnych warunkach pod wpływem różnych czynników. Błędne byłoby pominięcie przestrzeni geograficznej jako tej, w której zapadają decyzje gospodarcze, jak również tej, w której zmienia się natężenie czynników je determinujących. Potwierdzeniem powyższego jest obserwowany obecnie renesans badań nad lokalizacją działalności gospodarczej oraz rozwój nowych dyscyplin rozpatrujących procesy ekonomiczne w kontekście przestrzennym (ekonometria przestrzenna, geomarketing). Praca jest spojrzeniem na problem przestrzennego zróżnicowania cen usług hotelowych jako następstwa zmiennego w przestrzeni kształtowania się determinujących wskazane ceny czynników: popytu na usługi hotelowe, kosztów prowadzenia działalności hotelowej, poziomu konkurencji na rynku usług hotelowych, uwarunkowań prawnych podejmowania decyzji cenowych w hotelach oraz samego charakteru przestrzeni geograficznej. Praca ma charakter interdyscyplinarny, z pogranicza nauk: geografii społeczno-gospodarczej, ekonomii i nauk o zarządzaniu.

Przedmiotem rozważań podejmowanych w publikacji jest problematyka samozarządzania w strukturach organizacyjnych instytucji publicznych oraz wykorzystywania alternatywnych form dostarczania usług publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które angażują w te procesy samych obywateli. Jej celem jest przede wszystkim usystematyzowanie wiedzy w tych dwóch obszarach, zdefiniowanie powiązanych z nimi podstawowych pojęć i procesów oraz klasyfikacja opisywanych rozwiązań. Opisane na kartach książki zagadnienia nie były do tej pory kompleksowo analizowane przede wszystkim w literaturze krajowej, ale również międzynarodowej. Za nowatorskie należy uznać: — propozycje związane z typologią samoobsługi; — interesujące poznawczo zestawienie cech charakterystycznych modeli świadczenia usług publicznych; — szczegółowe rozważania na temat samoorganizacji i samoświadczenia usług publicznych w praktyce. Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców. Po pierwsze, do środowiska praktyków z sektora publicznego (przedstawicieli władz oraz pracowników administracji publicznej); po drugie, do przyszłych praktyków – studentów wybranych kierunków szkół wyższych; po trzecie zaś, do mieszkańców jako prosumentów usług publicznych.

Czasopismo tworzy forum wymiany wiedzy i upowszechniania wyników badań z zakresu nauk społecznych. Walorem czasopisma jest jego interdyscyplinarny charakter, umożliwiający rozpatrywanie zjawisk społecznych z różnych perspektyw badawczych. Publikujemy przede wszystkim artykuły dotyczące zagadnień stanowiących przedmiot zainteresowania demografii, ekonomii, filozofii, historii, komunikacji społecznej, polityki społecznej i socjologii. Czasopismo jest półrocznikiem, przyjmujemy teksty w językach polskim i angielskim.