Przekazując do rąk Czytelników kolejny tom „Nauk o Finansach”, pragniemy zwrócić uwagę na jego zróżnicowaną problematykę. Nadesłane opracowania zostały jak zwykle przypisane przez redakcję do poszczególnych bloków tematycznych, jakimi są kolejno: • finanse publiczne, • finanse przedsiębiorstw, • pośrednictwo finansowe i rynki finansowe. Cztery opracowania z pierwszego bloku tematycznego obejmują zagadnienia stabilizacji finansów publicznych, co wiąże się nie tylko z analizą systemu wyrównania finansowego, ale także ze skutkami przepływów na rzecz systemu emerytalnego czy z zaspokajaniem zapotrzebowania finansowego samorządów terytorialnych. Kluczowe jednak są w tej kwestii decyzje odnoszące się do podziału zadań i kompetencji. W części poświęconej finansom przedsiębiorstw znalazły się opracowania prezentujące wyniki badań nad sytuacją finansową przedsiębiorstw w regionie oraz dotyczące instrumentów wykorzystywanych w inwestycjach finansowych przez mikropodmioty. Specyficznymi podmiotami poddanymi analizie w tej grupie opracowań są wyższe uczelnie w kontekście obecnej sytuacji demograficznej. Najobszerniejszy blok, zawierający sześć opracowań, dotyczy działalności pośredników finansowych (banków i ubezpieczycieli). Większość artykułów wiąże się z bankowością, choć dotyczy nie tylko działalności banków (regulacji ich działalności oraz zarządzania portfelem handlowym), ale także działań ich klientów – gospodarstw domowych (gromadzenia oszczędności czy transferu środków z zagranicy). Pragnę zwrócić uwagę Czytelników na opracowanie z zakresu finansów behawioralnych, jako pierwsze w tej części, poświęcone uwarunkowaniom religijnym działań inwestycyjnych podmiotów gospodarujących. '

Niniejsza publikacja jest kolejnym zeszytem dziedzinowym poświęconym naukom o finansach. Składa się z dziewiętnastu tekstów ujętych w trzy bloki tematyczne poświęcone kolejno: - finansom publicznym i rachunkowości jednostek sektora finansów publicznych, - pośrednictwu finansowemu i rynkom finansowym, - finansom przedsiębiorstw, rachunkowości i analizie finansowej. Cztery teksty pierwszego bloku tematycznego dotyczą zagadnień podatkowych, konsolidacji finansów publicznych w drodze likwidacji niektórych funduszy celowych (gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej) oraz wyceny aktywów w jednostkach budżetowych. Drugi blok obejmujący pięć tekstów prezentuje różnorodną tematykę, odnoszącą się do wpływu zróżnicowania modeli ładu korporacyjnego na decyzje inwestorów na rynku kapitałowym, wpływu monotoniczności zmian zysków spółek na ich wycenę giełdową, wykluczeń finansowych, zasad wyceny bankowych rezerw na straty kredytowe oraz wybranych aspektów wyceny instrumentów finansowych. Trzeci najbardziej obszerny, liczący dziesięć tekstów blok zawiera po dwa teksty poświęcone odpowiednio zasobom niematerialnym i wykorzystaniu rachunku kosztów w procesie zarządzania przedsiębiorstwem oraz tekst o pomiarze historycznym i prospektywnym w świetle zasady wiernego obrazu. W bloku tym znajdują się również interesujące opracowania o czynnikach kształtujących zróżnicowanie krajowych modeli rachunkowości, cenie transferowej, nadzorze publicznym nad działalności biegłych rewidentów i firm audytorskich, sprawozdawczości finansowej i roli venture capital w kreowaniu wartości firmy.

Przekazując do rąk Czytelników kolejny tom „Nauk o Finansach”, pragniemy zwrócić uwagę na trzy artykuły z bloku tematycznego Finanse publiczne. Wszystkie trzy opracowania obejmują zagadnienia z zakresu sektora samorządowego. Obecnie funkcjonowanie tego sektora poddawane jest istotnym zmianom, co związane jest z koncepcją nowego zarządzania publicznego, dzięki której zarządzanie zasobami finansowymi nabrało nowego znaczenia. Tak istotne zmiany nie dotyczą zagadnień z finansów przedsiębiorstw, ale w prezentowanych artykułach pojawią się nowe spojrzenia, które uwzględniają filozofię zrównoważonego rozwoju oraz nowe metody do właściwej wyceny i oceny przedsiębiorstw. Nasi wierni Czytelnicy z pewnością zauważą, że w każdym tomie tego czasopisma pojawiają się artykuły z tematyki rynków finansowych i pośrednictwa finansowego. Innowacyjne zjawiska, które można zaobserwować na tych rynkach, prowokują naukowców do ich analizy, co ma miejsce w trzech opublikowanych opracowaniach, które Państwu polecamy. Mamy nadzieję, że wszystkie artykuły spełnią oczekiwania Czytelników i okażą się interesującą lekturą.

Przekazując Czytelnikom kolejny numer czasopisma „Nauki o Finansach”, pragnę zwrócić uwagę na to, jak coraz bardziej różnorodny staje się obszar zainteresowań nauk o finansach. W opracowaniach przedstawionych w tym tomie pojawił się nowy, ciekawy wątek. Dotyczy on kulturowych uwarunkowań zjawisk finansowych, jakże rzadko dotąd dostrzeganych podczas ich analizowania. Odpowiedzialne finanse, uwzględniające specyficzne cechy własne i zachowania podmiotów gromadzących i wydatkujących środki pieniężne, to tematyka pojawiająca się na naszych łamach po raz pierwszy. Zachęcam więc do przeczytania artykułu na ten temat. Składający się z dziesięciu artykułów tom został podzielony na trzy następujące bloki tematyczne: • finanse publiczne, • finanse przedsiębiorstw, • pośrednictwo finansowe i rynki finansowe. Artykuły z zakresu finansów publicznych dotyczą funkcjonowania finansów samorządowych oraz wybranych aspektów działania systemu emerytalnego, nadal i nieprzerwanie budzącego tak wiele kontrowersji. W drugim bloku tematycznym znalazły się artykuły na temat wybranych aspektów zarządzania kapitałem z punktu widzenia rentowności aktywów, płynności w przedsiębiorstwach przemysłu wydobywczego i metalowego, a także obrazu rachunkowego zjawisk finansowych, ukształtowanego odmiennym, ale wielce przydatnym dla ich pełnego zrozumienia punktem widzenia. Trzeci blok obejmuje bardzo zróżnicowane problemy pośrednictwa finansowego – od rozwoju rynku reasekuracyjnego w warunkach wschodzącego rynku finansowego, przez analizę zachowań podmiotów tego rynku, aż po analizę tendencji zmian instytucjonalnych. Taka różnorodność jest odbiciem tempa rozwoju i przemian tej dziedziny. Sprawia ona, że w tym obszarze wciąż jest wiele do zbadania. '

Do rąk czytelników oddajemy kolejny zeszyt Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu w ramach serii Nauki o Finansach, składający się z kilkudziesięciu tekstów ujętych w trzy bloki tematyczne poświęcone: ? finansom publicznym, ? pośrednictwu finansowemu i rynkom finansowym oraz ? finansom przedsiębiorstw, rachunkowości i analizie finansowej. Teksty z pierwszego bloku dotyczą różnych aspektów organizacji sektora finansów publicznych w świetle reformy finansów publicznych, zarządzania środkami publicznymi i długiem publicznym, polityki fiskalnej w sferze ochrony środowiska i konsumpcji oraz finansowania wybranych przedsięwzięć z zakresu polityki społecznej. Drugi blok tematyczny zawiera aktualną problematykę badawczą dotyczącą obserwowanych zawirowań na rynkach finansowych, instrumentarium łagodzącego ich skutki – zwłaszcza dla deponentów środków pieniężnych w bankach, oraz zwiększania efektywności gospodarki finansowej podmiotów sektora ubezpieczeń. Na uwagę zasługują ponadto dwa opracowania zawierające niezwykle interesującą, relatywnie nową w polskim piśmiennictwie naukowym problematykę wykluczeń finansowych. Ostatni, trzeci blok opracowań obejmuje zakresem przedmiotowym zagadnienia zastosowania cen transferowych w zarządzaniu finansami spółek, aspekty analizy finansowej i identyfikacji ryzyka finansowego, rewizji finansowej oraz metod wyceny przedsiębiorstw. W jednym z opracowań zwrócono uwagę na chaos pojęciowy jako przejaw różnych interpretacji istoty czynników niematerialnych, od których w coraz większym stopniu zależy sukces finansowy przedsiębiorstwa. '

Celem monografii jest próba identyfikacji wpływu pandemii oraz rozwoju gospodarki cyfrowej na skalę i formę oszustw związanych z VAT, szczególnie w transakcjach transgranicznych z wykorzystaniem konstrukcji „znikającego przedsiębiorcy /podatnika”. Charakterystyce i ocenie poddano także podejmowane w Polsce oraz z inicjatywy UE działania zmierzające do uproszczenia i uszczelnienia poboru tego podatku. Rozważania skoncentrowano na aspektach fiskalnych i nowych tendencjach oszustw związanych z VAT (część pierwsza) oraz kwestiach normatywnych tych oszustw i podejmowanych przeciwko nim inicjatywach (część druga). Przyjęty podział nie ma charakteru dychotomicznego, gdyż przedstawione zagadnienia wzajemnie się przenikają i warunkują, pozwolił jednak wyeksponować wpływ pandemii i gospodarki cyfrowej na funkcjonowanie podatników VAT, w tym także tych nieuczciwych, oraz organów podatkowych wymierzających, pobierających i uszczelniających ten podatek.

Celem rozprawy jest ocena przydatności podatku od wartości dodanej, jako formy opodatkowania konsumpcji, do realizacji funkcji fiskalnych i pozafiskalnych oraz ustalenie, jak przerzucalność tego podatku wpływa na te funkcje. Celem części empirycznej jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, na kogo, w jakim zakresie i w którym momencie przerzucany jest ciężar podatku od towarów i usług. W rozprawie analizowane są trzy kierunki przerzucalności – na konsumentów, pracowników i dawców kapitału. Problem przerzucalności jest niezwykle aktualny i złożony, wymaga uwzględnienia międzydyscyplinarnych obszarów wiedzy. Autor porusza się po nich z łatwością, przystępnie przedstawiając je czytelnikowi.

Monografia obejmuje aktualne zagadnienia z zakresu polskiego, unijnego i międzynarodowego prawa podatkowego. W pierwszej części książki rozważania koncentrują się na procedurach, instytucjach i instrumentach podatkowych już zaimplementowanych. Druga część dotyczy niedawno wprowadzonych rozwiązań podatkowych lub parapodatkowych, których skutki dla gospodarki lub społeczeństwa dopiero w przyszłości będą odczuwalne, bądź propozycji rozwiązań podatkowych. Niektóre z poruszanych tematów są obecne w dyskursie naukowym od wielu lat, jednak nie zostały wyczerpane ani nie osiągnięto w ich zakresie konsensusu (np. podatek katastralny czy opodatkowanie ekologiczne) lub dane rozwiązanie ma charakter koncepcyjny w Polsce, podczas gdy w innych państwach zostało już wdrożone (np. podatek od transakcji finansowych). Publikacja jest adresowana do osób zainteresowanych aktualnymi wyzwaniami i trendami w opodatkowaniu na poziomie krajowym, europejskim i światowym, w tym studentów kierunków prawnych i ekonomicznych.

Zmiany w systemie podatkowo-składkowym zaimplementowane w ramach programu społeczno-gospodarczego Polski Ład mają istotne znaczenie w ujęciu mikro- i makroekonomicznym oraz w perspektywie krótko- i długookresowej. Wpływają zarówno na wysokość i podział dochodów podatników, jak i na finanse oraz samodzielność finansową podmiotów sektora finansów publicznych. W monografii zmiany te i ich skutki są identyfikowane i oceniane w trzech perspektywach poznawczych: prawnej, finansowej i ekonomicznej.

Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych to publikacja wydana w ramach Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, stanowiąca znaczący dorobek pracowników naukowych najbardziej liczących się w Polsce ośrodków naukowych. Składa się z 35 artykułów, z czego dwa przygotowano w języku angielskim. Prezentowane opracowania zawierają rozważania odnoszące się do wielu aktualnych problemów naukowo-badawczych dotyczących wielu aspektów teorii ekonomii oraz realizacji polityki ekonomicznej w wymiarze mikro- i makroekonomicznym. Autorzy tekstów zebranych w niniejszej książce opisują wyniki swoich dociekań naukowych w postaci teoretycznych i empirycznych analiz związanych z rozwojem gospodarczym i polityką gospodarczą na szczeblu zarówno centralnym, jak i samorządowym. Niniejsza publikacja zawiera ponadto opracowania poświęcone polityce podatkowej, pieniężnej, bankowości i usługom finansowym. Poruszana jest w niej również tematyka zarządzania przedsiębiorstwem, spójności społecznej na obszarze Unii Europejskiej, polityki rolnej i handlu żywnością, mieszkalnictwa, transportu, jak również kwestie związane z rozwojem konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, efektywności wydatków na B+R oraz zmian struktury zatrudnienia w warunkach gospodarki opartej na wiedzy. Książka jest kierowana do środowisk naukowych i studentów wyższych uczelni oraz osób w praktyce zajmujących się finansami publicznymi, współczesnymi problemami polityki ekonomicznej czy ekonomii. Poszczególne jej fragmenty były recenzowane przez profesorów uniwersytetów, w większości kierowników katedr ekonomii lub polityki ekonomicznej, którym chciałbym serdecznie podziękować. Składam wyrazy uznania pracownikom Katedry Ekonomii i Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz wszystkim osobom i instytucjom przyczyniającym się do powstania tej książki za ich zaangażowanie i wkład w powstanie publikacji. Jestem w pełni przekonany, że książka Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych będzie Państwa inspirować do dalszych badań i dociekań naukowych, przyczyniając się w przyszłości do powstania równie interesujących opracowań. Jerzy Sokołowski

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 509 zawierają 43 artykuły, w tym kilka w języku angielskim, stanowiące znaczący dorobek pracowników naukowych najbardziej liczących się w Polsce ośrodków akademickich. Zostały one poświęcone rozważaniom odnoszącym się do szerokiego spektrum aktualnych problemów naukowo-badawczych, które dotyczą wielu aspektów teorii ekonomii oraz realizacji polityki ekonomicznej – w skali mikro- i makroekonomicznej.

Publikacja wnosi istotny wkład w dyskurs naukowy dotyczący bieżących wyzwań stawianych przed polityką fiskalną i pieniężną państwa, finansami publicznymi oraz rynkami kapitałowymi. Monografia stanowi przegląd wyników aktualnych badań, a jednocześnie zbiór dociekań – w postaci teoretycznych i empirycznych analiz. Głównym celem książki jest, z jednej strony, pokazanie wieloaspektowości zagadnień związanych z pojęciem finansów, z drugiej zaś – próba identyfikacji i analiza czynników determinujących współczesne procesy gospodarcze, a znajdujących się w obszarze badań nad finansami.

„Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie” ukazują się już od 20 lat. W okresie tym opublikowano w nich ponad 600 artykułów naukowych i publikacji dydaktycznych. (...) Również ten Zeszyt stanowią prace pracowników naukowych i dydaktycznych szkół wyższych i ośrodków naukowych w kraju i zagranicą. Mamy więc badania pracowników Sopockiej Szkoły Wyższej, Politechniki Gdańskiej, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Politechniki Poznańskiej, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, Banking University we Lwowie, The State University of New York at Oswego, University of Neapolis Pafos. W treści publikacji można wyróżnić kilka nurtów i wątków badawczych, a mianowicie: pomiar i raportowanie społecznej odpowiedzialności biznesu, poboru podatków w Polsce i krajach Unii Europejskiej, migracji ekonomicznych do Polski; badanie wpływu regulacji prawnych i audytu na efektywność wydatkowania środków publicznych, analizę czynników kształtujących oczekiwania finansowe studentów, badanie wpływu e-learningu na funkcjonowanie bibliotek publicznych; teoretyczne ujęcie modelu kompetencyjnego pracowników turystyki, hotelarstwa i branży eventowej, znaczenia analizy zbiorów danych typu Big Data, czy wykorzystanie metody analizy ergonomicznej w zarządzaniu projektami, wynikającej z normy EN 16710-2. (...)